Συνοπτικός απολογισμός
Το Ίδρυμα Ποιμαντικής Επιμορφώσεως της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών υλοποίησε από το 2010 έως το 2021 συνολικά 520 τμήματα με την μορφή της δια ζώσης και της εξ αποστάσεως σύγχρονης εκπαίδευσης σε 39 τίτλους επιμορφωτικών προγραμμάτων στα οποία συμμετείχαν περίπου 12.000 άτομα από σχεδόν όλες τις περιοχές της ελληνικής επικράτειας. Οι διδακτικές ώρες που προσφέρθηκαν ήταν περισσότερες από 14.000.
Εκπαιδευτικά προγράμματα του Ι.Π.Ε. κατά την περίοδο 2013 - 2015
Κατά την περίοδο 2013-2015 το Ι.Π.Ε. υλοποίησε με απόλυτη επιτυχία την Πράξη με τίτλο: «Προγράμματα Δια Βίου Εκπαίδευσης για την Ανάπτυξη των Κοινωνικών Δεξιοτήτων των Κληρικών και των Λαϊκών Στελεχών της Εκκλησίας» (MIS 453172) στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα, Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση.
Στόχος του προγράμματος ήταν η επιμόρφωση 1.000 Κληρικών και Λαϊκών Στελεχών της Εκκλησίας, με σκοπό να μπορέσουν να ανταποκριθούν όσο πιο αποτελεσματικά γίνεται στα έντονα και συνεχώς διογκούμενα προβλήματα που αντιμετωπίζουν τόσο στους εκκλησιαστικούς φορείς όσο και σε δομές που παρεμβαίνει η Εκκλησία (νοσοκομεία, προνοιακά ιδρύματα, φυλακές κλπ).
Με βάση τα παραπάνω υλοποιήθηκαν στην Ιερά Αρχιεπισκοπή Αθηνών και στην Ιερά Μητρόπολη Λαγκαδά, Λητής και Ρεντίνης, σαράντα (40) επιμορφωτικά προγράμματα στις ακόλουθες έξι (6) θεματικές ενότητες:
- Σύγχρονες ποιμαντικές προσεγγίσεις των προβλημάτων του γάμου και της οικογένειας
- Ποιμαντική προσέγγιση του παιδιού και του εφήβου στη σύγχρονη πραγματικότητα
- Σύγχρονοι τρόποι και μέθοδοι ποιμαντικής συμπαράστασης στους πενθούντες
- Σύγχρονοι τρόποι και μέθοδοι συμπαράστασης στους νοσούντες και τους οικείους τους
- Εκπαιδευτική διδασκαλία για τη δημιουργία πολιτιστικών προγραμμάτων με βάση τα θεολογικά κείμενα
- Εκπαιδευτική διδασκαλία για τη δημιουργία πολιτιστικών προγραμμάτων με θέμα την ειρήνη και την αλληλεγγύη.
Εκπαιδευτικά προγράμματα του Ι.Π.Ε. κατά την περίοδο 2017 - 2021
Κατά την Περίοδο 2017-2021 το Ι.Π.Ε. υλοποίησε και ολοκλήρωσε επιτυχώς την Πράξη με τίτλο: «Ανάπτυξη Ικανοτήτων Ανθρώπινου Δυναμικού σε Υπηρεσίες Κοινωνικής Πρόνοιας με Έμφαση στις Δομές της Εκκλησίας» (MIS 5004190) στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού, Εκπαίδευση και Διά βίου Μάθηση».
Αντικείμενο της Πράξης αποτελούσε η επιμόρφωση κληρικών και λαϊκών στελεχών, συνεργατών και εθελοντών της Εκκλησίας (περί τις 7.200 συμμετοχές σε 10 θεματικές ενότητες) οι οποίοι βρίσκονταν στα γεωγραφικά όρια της ελληνικής επικράτειας για την υποστήριξη του έργου που προσφέρεται στις κοινωνικοπρονοιακές και λοιπές εκκλησιαστικές και άλλες δομές.
Σκοπός της ήταν η βελτίωση και ενίσχυση των επαγγελματικών και κοινωνικών δεξιοτήτων τους προκειμένου να αντιμετωπίσουν πιο αποτελεσματικά τις προκλήσεις που διέπουν τις σύγχρονες εκκλησιαστικές, πνευματικές, κοινωνικές, πολιτισμικές και τεχνολογικές εξελίξεις.
Η υλοποίηση της Πράξης προέβλεπε τη λειτουργία 240 Τμημάτων στις 13 Περιφέρειες της χώρας και αφορούσαν στις εξής 10 θεματικές ενότητες:
- Κοινωνικοπρονοιακή εκκλησιαστική παρέμβαση σε προβλήματα του γάμου και της οικογένειας
- Κοινωνικοπρονοιακή εκκλησιαστική υποστήριξη σε προβλήματα της παιδικής και της εφηβικής ηλικίας
- Κοινωνικοπρονοιακή εκκλησιαστική υποστήριξη των νοσούντων και των οικείων τους.
- Κοινωνικοπρονοιακή εκκλησιαστική παρέμβαση σε προβλήματα πένθους.
- Διαχείριση προβλημάτων οικογενειακού βίου.
- Θέματα πρόληψης και αντιμετώπισης της ενδοοικογενειακής βίας
- Σύγχρονες προσεγγίσεις προβλημάτων ψυχικής υγείας
- Θέματα διαχείρισης χρονίως πασχόντων
- Εκπαίδευση στη διαχείριση κοινωνικοπρονοιακών ζητημάτων αιχμής
- Η ενορία ως κύτταρο της τοπικής ανάπτυξης και κοινωνικοπρονοιακής στήριξης
Στο πλαίσιο της ως άνω Πράξης υλοποιήθηκαν 261 τμήματα σε όλη την Ελλάδα, στα οποία δίδαξαν 172 εκπαιδευτές σε ένα σύνολο 7.308 ωρών διδασκαλίας και συμμετείχαν 4.134 κληρικοί και 2.597 λαϊκοί (1.488 γυναίκες – 1.109 άνδρες). Αξιοσημείωτο δε είναι το γεγονός ότι πολλά από τα τμήματα αυτά δημιουργήθηκαν σε ακριτικές περιοχές της πατρίδας μας, ενισχύοντας το σπουδαίο έργο που επιτελείται σε αυτές.
Παράλληλα όμως και με αφορμή τις δυσκολίες που επέφερε η πρωτόγνωρη πανδημία των ημερών μας, το Ι.Π.Ε. αξιοποιώντας τις δυνατότητες που παρέχει η νέα τεχνολογία λειτούργησε από την αρχή της πανδημίας (Ιούνιο 2020) μέχρι σήμερα (Νοέμβριος 2021) 83 τμήματα με τη μέθοδο της σύγχρονης εξ αποστάσεως διδασκαλίας, ανοικτά προς κάθε ενδιαφερόμενο, στα οποία συμμετείχαν 2.195 επιμορφούμενοι.
Με τις επιμορφωτικές αυτές δράσεις το Ι.Π.Ε. καλλιέργησε την εκπαιδευτική διάδραση και προσέφερε σημαντική ερευνητική δυνατότητα στους συμμετέχοντες σε μια περίοδο που ήταν και είναι ιδιαίτερα απαιτητική και διαφορετική από την συνηθισμένη.
Είναι πολύ σημαντικό να αναφερθεί ότι οι ως άνω θεματικές ενότητες φάνηκαν ιδιαιτέρως επίκαιρες και αναγκαίες στους συμμετέχοντες, κληρικούς και λαϊκά μέλη της Εκκλησίας, που προέρχονταν από διάφορα μέρη της Ελλάδος και του εξωτερικού (οι οποίοι διαθέτουν ελληνικό Α.Φ.Μ.) και από πολλούς διαφορετικούς επαγγελματικούς χώρους (παιδαγωγοί, αστυνομικοί, νοσηλευτές, κοινωνικοί λειτουργοί, ψυχολόγοι, νομικοί, ελεύθεροι επαγγελματίες, δημόσιοι και ιδιωτικοί υπάλληλοι κ.α.).
Αξιοσημείωτο δε ότι οι συμμετέχοντες είχαν την δυνατότητα να συζητούν με έμπειρους επιστήμονες και μεταξύ τους θέματα που προέκυπταν και εξελίσσονταν κατά την περίοδο που παρακολουθούσαν το πρόγραμμα, η δε αναγκαιότητα των εν λόγω προγραμμάτων αποτυπώθηκε πλήρως στα ερωτηματολόγια που συμπληρώθηκαν από τους συμμετέχοντες με το πέρας αυτών.
Εκπαιδευτικά προγράμματα του Ι.Π.Ε. κατά την περίοδο 2021 - 2023
Παράλληλα το Ι.Π.Ε. σε συνέχεια του έργου του, αποβλέποντας στην ενίσχυση και αναβάθμιση των δεξιοτήτων προσώπων που υποστηρίζουν το έργο κοινωνικών και προνοιακών δομών τόσο για την αποτελεσματική αντιμετώπιση θεμάτων που σχετίζονται με τις επιπτώσεις/προκλήσεις από τις σύγχρονες οικονομικές, κοινωνικές, πολιτισμικές, τεχνολογικές, και πνευματικές εξελίξεις όσο και για την βελτίωση της αποτελεσματικότητας και απόδοσης της διοίκησης και διαχείρισης των δομών αυτών σχεδίασε και υλοποιεί από τις 04-11-2020 την νέα Πράξη με τίτλο «Προγράμματα Διά Βίου Μάθησης του Ανθρώπινου Δυναμικού της Εκκλησίας – Ανάπτυξη Ανοιχτών Διαδικτυακών Μαθημάτων» με κωδικό ΟΠΣ 5073422 στο Ε.Π. «Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού, Εκπαίδευση & Δια Βίου Μάθηση».
Η Πράξη αυτή έχει ως αντικείμενο την υλοποίηση 140 επιμορφωτικών προγραμμάτων που απευθύνονται στο ανθρώπινο δυναμικό (εθελοντές, στελέχη και συνεργάτες) σε υπηρεσίες κοινωνικής πρόνοιας με έμφαση στις δομές της Εκκλησίας (3.000 συμμετοχές) σε 20 θεματικές ενότητες, οι οποίες σχεδιάστηκαν με βάση την έρευνα ανίχνευσης επιμορφωτικών αναγκών για την οποία συγκεντρώθηκαν περισσότερα από 4.700 φύλλα αξιολόγησης προγραμμάτων (ερωτηματολόγια) όπου αναδείχτηκαν πλήρως οι ποιμαντικές και επιμορφωτικές ανάγκες των κληρικών και λαϊκών στελεχών της Εκκλησίας.
Οι είκοσι (20) νέες θεματικές επιμορφωτικές ενότητες οι οποίες ήδη υλοποιούνται είναι οι ακόλουθες:
- Λατρεία και πολιτισμός στην σύγχρονη ζωή
- Συμβουλευτική σε σύγχρονα ζητήματα
- Κανονικό – Εκκλησιαστικό δίκαιο: προεκτάσεις και εφαρμογή στον σύγχρονο τρόπο ζωής
- Οικουμενικές Σύνοδοι και σύγχρονη πραγματικότητα
- Η αισθητική της Λατρείας
- Παιδαγωγική αξιοποίηση βιβλικών κειμένων
- Σύγχρονα προβλήματα και ζητήματα αιχμής υπό την οπτική των Πατέρων της Εκκλησίας
- Οργάνωση και διοίκηση της Ενορίας – προσφορά προς τον άνθρωπο
- Επιμόρφωση νέων στελεχών και εθελοντών εκκλησίας σε ζητήματα αιχμής
- Θεωρία οργάνωσης και ανάπτυξης της εκκλησιαστικής αποστολής
- Οι Άγιοι των Αθηνών. Πρόσωπα και πολιτιστικά μνημεία της εκκλησιαστικής ιστορίας της Αθήνας και τα μηνύματα τους στην σύγχρονη κοινωνία
- Ο άνθρωπος και το περιβάλλον στην προοπτική μιας πράσινης οικουμένης
- Ευάλωτες κοινωνικές ομάδες και εκκλησία
- Η επίδραση και οι επιπτώσεις της τεχνολογίας στον σύγχρονο άνθρωπο
- Πτυχές της Ελληνικής επανάστασης του 1821
- Ισλαμικό πανόραμα: Κόσμος, Ευρώπη, Ελλάδα από τις απαρχές έως σήμερα
- Ολοκαυτώματα και αντισημιτισμός
- Επιμόρφωση εμπειροτεχνών ψαλτών και παραδοσιακών μουσικών
- Εμβάθυνση στην βυζαντινή και παραδοσιακή μουσική
- Ελληνικός και ευρωπαϊκός μουσικός πολιτισμός με έμφαση στην Εκκλησιαστική μουσική
Τα προγράμματα διεξάγονται με τη μορφή σύγχρονης και ασύγχρονης εκπαίδευσης δια ζώσης και εξ αποστάσεως, ενώ για την υλοποίηση αυτών θα αναπτυχθεί και θα λειτουργήσει ένα σύστημα σύγχρονης και ασύγχρονης τηλεκπαίδευσης, μια πλατφόρμα που θα δημιουργηθεί αποκλειστικά για τις ανάγκες του Ι.Π.Ε. στην οποία θα φιλοξενηθεί το σύνολο των θεματικών ενοτήτων και θα διασφαλίσει την αποτελεσματικότερη υποστήριξη του επιμορφωτικού του έργου συνολικότερα, προσφέροντας τη δυνατότητα αξιοποίησης του εκπαιδευτικού υλικού σε μελλοντικές επιμορφωτικές δράσεις με σημαντικά μειωμένο κόστος.
Το εν λόγω εγχείρημα δίνει μια νέα διάσταση στα εκκλησιαστικά δεδομένα στο χώρο της δια βίου μάθησης της Εκκλησίας καθώς προσφέρει την επιλογή στα στελέχη της Εκκλησίας να επιμορφωθούν δωρεάν μέσα από ένα πλούσιο θεματικό κατάλογο προγραμμάτων με όποια μορφή εκπαίδευσης εκείνα επιλέξουν βάση της επιθυμίας τους, της δυνατότητας πρόσβασής τους και του διαθέσιμου χρόνου τους.
Συγκεκριμένα οι συμμετέχοντες μπορούν να επιμορφωθούν:
(α) είτε με την μορφή της δια ζώσης εκπαίδευσης που υλοποιείται δια των Ιερών Μητροπόλεων,
(β) είτε με την μορφή της σύγχρονης εξ αποστάσεως εκπαίδευσης μέσω ηλεκτρονικής πλατφόρμας,
(γ) είτε με την μορφή της ασύγχρονης εξ αποστάσεως εκπαίδευσης μέσω ηλεκτρονικής πλατφόρμας